Aklın Serüveni ve İsyanı-Friedrich Wilhelm Nietzsche

Şimdiye kadar okuduğum en öfkeli ve isyanı zirve yapmış Nietzsche'yi gördüm bu kitapta.

Dolu dolu bir zenginliği barındıran bu kitapta Nietzsche pek çok kavrama kitabın adında da olduğu gibi isyan noktasına varan bir üslupla daha net bir açıklama getirmiş.

Üst İnsan kavramının nasıl yanlış anlaşıldığını,Trajedi,Güç İstenci,Nihilizm,Tiksinti, Sanat,Ahlak, ve Semitizm kavramlarına getirdiği o kendine has bakış açıları ile her şeyi sil baştan anlatmak ister gibi, bir öfkenin dile getirilişi gibi keyifle okuduğum bir kitap oldu.

Şimdiye kadar okuduklarınızdan çok farklı bir dille,adeta onunla sohbet eder gibi ve onun her dediğini,anlatmak istediği her şeyi bir çırpıda anlayabileceğiniz keyifte uzun soluklu hırçın bir muhabbetin ortasında kendinizi bulabileceğiniz bu eserin özellikle sonlarına doğru artık Nietzsche'yi dizginleyemeyeceğinizi anlayıp onu kendi haline bırakıp öfkeden coşmasını izlemek isteyeceğiniz tuhaf duygu iniş çıkışları yaşayacağınız güzellikte bir kitap olduğunu söylemeliyim..

Ölümünden sonra eserlerinin tahrif edilerek nasıl da Nazi yanlısı bir dönüşüme uğratıldığı gerçeği, Semitizm karşıtlığına dair yaptığı o derin açıklamaları,Trajedi'de Apollon ve Dionysos kavramlarına dair bizi zenginleştirecek büyülü açıklamalarıyla yeni bir farkındalık sunarken,onu hiç görmediğimiz belki de gerçekten çoğumuzun yanlış anladığımız yanlarına dair düzeltmeleri de bu haklı isyan edişleri sayesinde yeniden bir tefekkürle yapabilme şansını elde etmiş olacağız.

Daha da güzeli,yeniden açıklığa kavuşturmak istediği kavramlara yönelik olarak,kendi eserlerinden çokça alıntıyla doldurduğu,süslediği ve tüm kitaplarını aynı anda okuduğunuzu size hissettiren bir zenginlik sunması açısından da fark yaratan bir eser olmuş.

Sayfa sayısı az olsa da içeriğin güçlülüğü anlamında sanki bin sayfalık bir kitap okumuşçasına başka bir doluluk hissedeceğiniz eleştiri temelinde başlayıp isyan boyutuna sizi de beraberinde taşıyan Nietzsche'yle bu güzel sohbeti mutlaka yaşayın derim..

Alıntılar:

*Ve güzelliği senin gibi başka kimseden istemem sert insan:İyiliğin kendi üzerinde kazandığın son zaferin olsun!

*Güzelliğin Psikolojisi
Sanat bir sarhoşluk duygusundan doğar,bağlantıya geçen bir heyecandan.

*Ulusalcılık,Nazizm ve Faşistlik

"Cahillik,ahlaksızlık ve batıl inancın olduğu her yerde,bunların popüler olduğu her yerde,ekonominin kötü,tarımın zayıf,din adamının güçlü olduğu her yerde hala görebiliyoruz ulusalcılık kostümünü giyenleri."

*Trajedi
En garip ve en çetin sorunlar karşısında bile yaşama evet diyebilmek;yaşamın en yüksek tiplerinin kurban edilişinde,kendisinin tükenmezlik özelliğinden sevinç duyan yaşama istenci--işte ben buna Dionysoscu derim,trajik ozanın psikolojisine doğru giden yolu işte ben keşfettim!

(Putların Alacakaranlığı kitabından alıntı)

*Zayıfların Ahlakı ve KinZayıfların ahlakı kendi karakterini kin gütmesiyle belirler.

*Bizim varoluş kavramımız psikolojik ritmimizin bir soyutlamasıdır.

*Yerme İstenciAlgıların garezi insanı başka bir dünya olduğunu düşünmeye iter.

*Apollon ve DionysosGizemler biliminde acı çekmek kutsaldır:"Çocuk doğurma" işi acıya kutsal bir hal verir--oluşum ve büyüme adına ne varsa,gelecek konusunda garanti veren ne varsa acı gerektirir...

*Bir inanca yol açan duygu, haz, onun o inancın bir kanıtıdır.

*Ödemonizm:Genellikle mutluluk veya refah olarak çevrilir.Kelime karşılığı "insan gelişimidir."Aristotales bu sözcüğü "insanlar için en yüksek iyi" anlamında kullanmıştır.

*Nefret düşman sevgisine dönüştürülebilir;eğer düşmanlık durumunun doğallığı anlaşılabilirse.

*"Temelinde yaşama karşı duyulan kin duygusunu barındıran Hristiyanlık,cinselliği kirlenmiş bir şey haline getirdi: Yaşamımızın birincil koşuluna,başlangıcına çamur attı."

*Semitizim KarşıtlığıDiaspora'ya gelince:Nietzsche'ye göre Yahudiler,felsefenin büyük sorunları karşısında,diğer insanlara göre daha yetkindirler.Avrupa'daki Yahudiler zeka açısından üstündür.
......."Ve işte bu yüzden biz diğerleri,sanatçılar,izleyicilerin arasındakiler ve felsefeciler aramızda Yahudilerin olmasına izin veriyoruz--tanımak için!"
.....
"Onlar(Yahudiler) kendilerini temiz tuttuğu kadar acı da veren büyük şeylere ve erdemlere inanmayı hiçbir zaman bırakmadı.Çocuklarını ve atalarını onurlandırma şekilleri,evliliklerinde ve evlilikle ilgili ahlaklarında yatan nedenler onları diğer Avrupalılardan ayırdı."

(kendi eserlerinden alıntılar)

Özlem Bayır